Yaş küçültme davası yaşı; nüfusa yanlış kaydettirilen kişinin yaşını mahkeme kanalıyla küçültmek ya da büyütmek için açtığı bir dava türüdür. Davacı tercihen avukat tarafından düzenlenmiş bir dava dilekçesini Asliye Hukuk Mahkemesi’ne sunarak dava açabilir.
İçerik
Yaş Küçültme Davası Nedir?
Yaş küçültme davası; kişinin yaşını evlilik, emeklilik, askerlik, eğitim, ceza indiriminden yararlanamama gibi sebeplerden ötürü mahkeme kararıyla değiştirebilmesidir. Davanın ismi kanunda “Nüfus Kaydının Düzeltilmesi” olup halk arasında yaş küçültme davası olarak bilinmektedir.
Yaş küçültme davası ile yaşını değiştirmek isteyenler; aileleri tarafından nüfusa geç kaydettirilenler, kendileri doğmadan önce ölen kişinin nüfusuna kaydedilenler ya da yaşı nüfusa, nüfus memuru tarafından yanlış kaydedilenler olabilmektedir. Bu kişiler yaşlarının nüfusa hatalı kaydedilmesi sebebiyle birçok hak kaybına uğramakta bunu gidermek için de yaş küçültme davası açmaktadır.
Yaş Küçültme Davası Nasıl Açılır?
Yaş küçültme davası, hukuk muhakemeleri kanununa uygun şekilde hazırlanmış bir dava dilekçesinin mahkemeye verilmesiyle açılır. Dava dilekçesinin bu konuda uzman bir avukat tarafından yazılması önerilmektedir.
Yaş Küçültme Davasının Şartları
Yaş küçültme davası her zaman açılabilmesine karşın keyfi olarak her istenilen sebebe dayanılarak açılamamaktadır.
Yaş küçültme davasının açılabilmesi için gerekli birtakım şartları bulunmaktadır.
Davacı kişinin;
- Hastanede veya doğum evi olarak kabul edilen bir yerde doğmamış olması,
- Fiziki görüntüsünün iddia edilen yaşa uygun olması,
- Değiştirilmesi için talep edilen yaşta bir kardeşinin bulunmaması (aynı anneden),
- Keyfiyete dayanmayan hukuki yarar güden haklı bir sebebinin bulunması
gerekmektedir.
Yaş Küçültme Davasında Taraflar
Yaş değiştirme davasını yaşının kayıtlara yanlış kaydedildiğini düşünen kişi açabileceği gibi kişinin fiil ehliyetine sahip olmayan küçük olması durumunda velisi veya vasisi de açabilir. Nüfus kaydının doğru ve tam olarak tutulması kamu düzenine ilişkin olduğundan gerekli hallerde Cumhuriyet savcısı dahi dava açabilmektedir.
Yaş Küçültme Davasında Delil ve İspat
Yaş küçültme davasında mahkeme tarafından istenebilecek bilgi ve belgeler söz konusudur. Bu belgeler kesin olarak gerekecekler başlığında saymak zor olsa da durumun niteliğine uygun olarak şu belgeler istenebilir;
- Aileye ve davacıya ait nüfus kayıtları
- Adli Tıp’tan konu hakkında rapor ve kemik testi
- Resmi kurumlarda bulunan çeşitli kayıtlar
- Hastane kayıtları
- Okula başlama kayıtları
- Askere gidiş tarihi kayıtları
- Tanık ifadeleri
Eski tarihlerdeki doğumların hastane dışındaki yerlerde çok sık olmasından ötürü gün tayininde tanık beyanlarının önemi yüksektir. Doğuma tanıklık edenlerin tanıklığı onaylandıktan sonra dinlenebilirler.
Yaş Küçültme Davası Ne Kadar Sürer?
Yaş değiştirme/düzelttirme davası çekişmesiz yargı işlerinden olduğundan basit yargılama usulüne tabidir. Bu sebeple diğer davalara nazaran daha kısa sürmektedir. Fakat ispat araçlarının yeterliliği ve mahkemenin kişinin kemik yaşı tayini için kemik testi istemesine bağlı olarak süre değişebilmektedir. Özetle yaş küçültme davası yaklaşık 1-4 ay arasında sürmektedir.
Yaş Küçültme Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Yaş düzeltme davalarında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise davayı açanın/talep edenin yerleşim yerine göre farklılık göstermektir. Yani yerleşim yeri Gaziantep’te olan bir kimse Ankara ilinde dava açamayacak, davayı Gaziantep’te açabilecektir.
